Atatürk Üniversitesi dergileri, en yüksek yayın etiği standartlarını benimser ve yayıncılık faaliyetlerini bu standartlara bağlı olarak sürdürür. Committee on Publication Ethics (COPE), Directory of Open Access Journals (DOAJ), <astyle=”color:blue;” href=”https://oaspa.org/”>Open Access Scholarly Publishers Association (OASPA) ve the World Association of Medical Editors (WAME) tarafından geliştirilen bilimsel yayıncılıkta şeffaflık ve en iyi uygulama ilkelerini benimser; tavsiye ve klavuzlarını takip eder: (https://publicationethics.org/resources/guidelines-new/principles-transparency-and-best-practice-). Council of Science Editors (CSE) ve International Committee of Medical Journal Editors (ICMJE) tarafından sunulan öneri, tavsiye ve klavuzları da dikkate alarak süreçlerini şekillendirir.

Araştırma Etiği

Atatürk Üniversitesi dergileri araştırma etiğinde en yüksek standartları gözetir ve aşağıda tanımlanan uluslararası araştırma etiği ilkelerini benimser.

– Araştırmanın tasarlanması, tasarımın gözden geçirilmesi ve araştırmanın yürütülmesinde, bütünlük, kalite ve şeffaflık ilkeleri sağlanmalıdır.

– Araştırma ekibi ve katılımcılar, araştırmanın amacı, yöntemleri ve öngörülen olası kullanımları; araştırmaya katılımın gerektirdikleri ve varsa riskleri hakkında tam olarak bilgilendirilmelidir.

– Araştırma katılımcılarının sağladığı bilgilerin gizliliği ve yanıt verenlerin gizliliği sağlanmalıdır. Araştırma katılımcıların özerkliğini ve saygınlığını koruyacak şekilde tasarlanmalıdır.

– Araştırma katılımcıları gönüllü olarak araştırmada yer almalı, herhangi bir zorlama altında olmamalıdırlar.  Katılımcıların zarar görmesinden kaçınılmalıdır. Araştırma, katılımcıları riske sokmayacak şekilde planlanmalıdır.

– Araştırma bağımsızlığıyla ilgili açık ve net olunmalı; çıkar çatışması varsa belirtilmelidir.

– Deneysel çalışmalarda, araştırmaya katılmaya karar veren katılımcıların yazılı bilgilendirilmiş onayı alınmalıdır. Çocukların ve vesayet altındakilerin veya tasdiklenmiş akıl hastalığı bulunanların yasal vasisinin onayı alınmalıdır.

– Çalışma herhangi bir kurum ya da kuruluşta gerçekleştirilecekse bu kurum ya da kuruluştan çalışma yapılacağına dair onay alınmalıdır.

– İnsan öğesi bulunan çalışmalarda, “yöntem” bölümünde katılımcılardan “bilgilendirilmiş onam” alındığının ve çalışmanın yapıldığı kurumdan etik kurul onayı alındığının belirtilmesi gerekir.

İnsan Denekler ve Araştırmada Hayvan Kullanımı

Atatürk Üniversitesi dergileri yayınları, Dünya Tabipler Birliği (WMA) Helsinki Bildirgesi – İnsan Deneklerini İçeren Tıbbi Araştırmalar İçin Etik İlkeler ve Biyomedikal Araştırmalarda Hayvan Kullanımına İlişkin WMA Bildirisi’nin etik standartlarına uymayı ilke kabul eder.

Bilgilendirilmiş Onam ve Etik Kurul Onayı

Ulusal veya yerel etik kurullardan alınan araştırma protokollerinin onayı yazılarla birlikte gönderilmek zorundadır. İnsan deneklerle yapılan deneysel araştırmaların sonuçlarını bildiren çalışmalarda prosedür(ler) tam olarak açıklanmalı, bilgilendirilmiş onam alınmış olmalı ve bilgilendirilmiş onamın alındığı çalışmada  belirtilmelidir. Çocuklar ve vesayet altında olan veya deliliği onaylanmış kişiler söz konusu olduğunda, yazarlar yasal vasinin rızasının alınıp alınmadığı hakkında bilgilendirmeyi çalışmaya eklemelidir.

Çıkar Çatışması

Yazarlar, editörler ve hakemler potansiyel ya da mevcut çıkar çatışmasını beyan etmelidir. Çıkar çatışması yayın sürecindeki taraflardan biri için (yazar, hakem ya da editör) yayın sürecindeki sorumluluklarını (makale gönderimi, hakemlik, editöryal karar; yazar, hakem ve editörler arasında iletişim) adil olmayan şekilde etkileyecek şekilde çıkar durumu söz konusu olduğunda oluşur.

Potansiyel çıkar çatışmalarını beyan etmek için, ICMJE Potansiyel Çıkar Çatışması Bildirim Formu (http://www.icmje.org/) katkıda bulunan tüm yazarlar tarafından doldurulmalı ve yazıyla birlikte gönderilmelidir. Editörlerin, yazarların veya hakemlerin olası çıkar çatışması vakaları, Yayın Kurulu tarafından <astyle=”color:blue;” href=”https://publicationethics.org/resources/flowcharts/complete-set-english”>COPE ve ICMJE yönergeleri kapsamında çözümlenir.

Finansal Destek Beyanı

Araştırmanın yürütülmesi için alınan tüm finansal destek çalışma gönderilirken beyan edilmelidir. Finansal destek sağlayanın araştırmadaki rolü de aynı zamanda açıklanmalıdır.